29 okt.- Voor wie het geluk najaagt door middel van het vergaren van fortuin, maar een placering in de vandaag gepubliceerde rijkenlijst Quote 500, nooit zal verwerven, is ‘Het komt goed’, een poëziebundel met 125 gelukmakende gedichten samengesteld door Elisabeth Lockhorn, een inspirerende troost.
Zaterdagochtend was de Blaricumse schrijfster, literatuurdeskundige en vermaard interviewster voor Vrij Nederland te gast in mijn favoriete radioprogramma ‘de Taalstaat’ van dorpsgenoot Frits Spits.
Ik ben een grote fan van haar. Na haar literaire interview bundels ‘Geletterde mannen’ en Geletterde vrouwen’‘schreef ze een bekroonde biografie over de schrijfster, feminist en hoogleraar criminologie Andreas Burnier, gevolgd door de inmiddels uitverkochte bloemlezing ‘En blauw zal alles zijn’ waarin zij de kleur blauw als een biografie laat lezen middels een rijke schat aan gedichten uit binnen -en buitenland.
De laatste tweejaar – stortte zij zich op ‘Het komt goed’ haar nieuwste poëziebundel met Nederlandse en anderstalig vertaalde gedichten van o.a. Adriaan Morrien, Pablo Neruda, Jane Kenyon, Judith Herzberg, Hans Andreus, Leo Vroman, Erik Menkveld (het mooiste gedicht) en vele anderen.
‘Zie het als een barrière tegen alle onheil. Een zachter geluid. Juist nu harder nodig dan ooit, de enige inenting tegen de wanhoop van nu en het enige tegengif tegen het nihilisme’, vertelde ze aan Frits Spits. ’De wereld is zo grimmig. Niet alleen vanwege de oorlogen op het wereldtoneel of de verharding in de politiek, maar ook in kleine kring zoals op de platformen van de sociale media’.
Elisabeth ging op zoek naar dichters van alle tijden en in alle uithoeken van de wereld, die ‘geluk’ hebben geprobeerd in taal te vangen. ‘Thuis had ik al een hele verzameling. Het hele huis ademt poëzie(bundels). Ik zwierf dagen rond bij de Poetry INDEX in Leiden en in de poëziebibliotheken van Gent en Nijmegen. De zeggingskracht van deze bundel is dat het je ontvankelijk voor het geluk maakt. Dat het vaak in de kleine dingen zit. Daar wil ik de mensen wakker voor maken.’
De recencies op de pas verschenen bundel zijn opnieuw overweldigend. De in Laren opgegroeide schrijver Philip Huff die zijn literaire doorbraak al weer enige jaren geleden gemaakt heeft en in Amsterdam woont, spreekt van ‘geluk in al zijn schoonheid en complexiteit. Een hoopvol thema dat de samensteller met haar selectie loepzuiver voor het voetlicht brengt. Broodnodig ook. ‘Wat er ook verandert in de wereld, het verlangen naar geluk blijft onverminderd.’
Lockhorn citeert op de achterflap de dichter Yehuda Amicha, die zich afvroeg waarom we zo veel woorden hebben om verdriet en ongeluk te beschrijven, terwijl het ons niet lukt om met dezelfde precisie en zorgvuldigheid onze vreugde en ons geluk vast te leggen.
Misschien is het tijd om het woord te rehabiliteren, besluit Elisabeth Lockhorn haar prachtige inleiding. ‘Geluk dat onhandige woord, geëxploiteerd door goeroes en slim ingezet door de geluksindustrie. Dat misbruikte woord dat vermoeide woord, maar ook dat onuitputtelijke woord, dat onmisbare woord. Dat stralende woord. Laat dichters het woord opnieuw uitvinden!
Bol an mensen, Wat een geluksmoment dit kadotje van 176 pagina’s dik. Voor in je schoen of straks onder de kerstboom of nu. Rennen naar de boekwinkel!‘
Leo Janssen
