17 mei.-
Even dacht ik de afgelopen week twee nieuwe onderwerpen voor Bol-an te pakken te hebben. Ik kwam namelijk op het spoor van een Nederlandse componiste, die in Frankrijk en Amerika naam maakte, eind jaren dertig terugkeerde naar Nederland en tijdens de Tweede Wereldoorlog onderdook in Laren en op haar schuiladres in ons dorp is blijven wonen tot aan haar dood in 1949. Rosy Wertheim, nichtje van Jobs Wertheim, de beeldhouwer die op het laatst van zijn leven met zijn tweede vrouw Debbie woonde in het Rosa Spier Huis en bevriend was met de wereldberoemde graficus M.C.Escher die ook op de Esseboom verbleef.
Het andere verrassende was een naam die voor komt op ‘de affiche’ van het Centraal Museum in Utrecht waar de tentoonstelling ‘De Bentvueghels’ tot en met 4 juni werken laat zien van een berucht groepje kunstenaars: een bende vrije vogels uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden die rond 1620 naar Rome trokken, er feestvierden, de boel op stelten zetten, provoceerden, elkaar inspireerden en in de open lucht tekenden en schilderden.
Eén van die leden is een zekere Pieter van Laer alias ‘Il Bamboccio’, dat in het Italiaans zoveel betekent als domoor of gebochelde. De goede man, zo vond ik uit, is geboren in Laren, maar bij een andere bron staat vermeld ‘christened’, dus gedoopt, in Haarlem! Hoe zit dat precies met die vroege Larense kunstenaar?
Spannend om beide onderwerpen eens goed uit te pluizen rond Hemelvaart, want we hebben maar liefst vier aaneengesloten vrije dagen. Een ‘pont’ noemen ze dat in Frankrijk. Vrije dagen die een werkdag overlappen.
Op Hemelvaartsdag, herinner ik mij van vroeger, gingen mijn oudere zussen met hun vrijers ‘dauwtrappen of hemelvaren’. De wekker werd extra vroeg gezet rond een uur of vier om ‘de dauw op hei en velden tegemoet te treden’.
Het liefst op blote voeten vermeldt de ‘traditie’, die stamt uit de negentiende eeuw. Tijdens dit soort meidagen waar de zon zich rond 5.30 uur laat zien, heeft dauw alles te maken met magische en genezende krachten en het vroege tijdstip met het feit, dat men destijds voor negen uur in de ochtendmis van de kerk moest zijn, want op de Hoogfeestdag van Hemelvaart, de veertigste dag na Pasen, viert de katholieke kerk dat Christus is opgenomen in de Goddelijke niet aardse werkelijkheid die Hemel wordt genoemd.
Overigens staat het een (dauwtrappen, opkomst van de natuur) los van het andere (de Hemelvaart).
In mijn leven heb ik één keer gedauwtrapt. Lucienne, de eerste vrouw van mijn beste vriend Huub van Dijk was jarig. Ze woonden op het Smidslaantje en het feest was zo rijkelijk besprenkeld met alcohol dat we na middernacht wat balorig en spontaan besloten te gaan dauwtrappen richting de Lage Vuursche. De wandeling was stevig en vooral fris. Overweldigend tegelijkertijd door het matineuze concert van vroege vogels. Langzaam zag je bij de opkomende zon die mystieke ochtendnevel. De alcohol van de vorige avond leek te verdampen door die zuiverende ‘dauw’ die ons weer helemaal terug bij af bracht. in de schitterende Lage Vuursche .
Bol an mensen, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten organiseren volop dauwtrap evenementen. Sommigen in het Gooi zelfs met een ontbijt na afloop. Heerlijk wandelen in, volgens de organisatoren, in een geur van vochtige bosgrond en fris gras en een ‘kakofonie’ van meerstemmig vogelgeluid.
Leo Janssen