20 apr.- De afgelopen weken twee keer opgetreden bij de Volksuniversiteit. Eerst voor een gelukkig goed bezochte Bol-an lezing in het Brinkhuis, vervolgens op Paaszaterdag met 16 geïnteresseerden 2,5 uur wandelend langs Larense heggen en hagen. Een kleine 7 kilometer boordevol onderwerpen. Veelal cultuur-historisch.
Over het armoedige harde leven van toen, de mondainiteit van nu, de romantische architectuur van Wouter Hamdorff, de eeuwenoude Sint Janstraditie en vooral Laren als broedplaats van beeldende kunst, toneel, oecumene en welstand. Markante anekdotes; serieus, soms tongue in cheek, afgewisseld met een gerucht of wat hilarische achterklap. (Over impressionist Max Liebermann die liefst 52 luizen telde na zijn huwelijksnacht (1884) in ‘De Vergulde Postwagen’, het latere Hotel Hamdorff.)
Het was een stralende lenteochtend. 10 uur begonnen we bij de gevelsteen in het Brinkhuis, gelegd in 1881 door pastoor Hartman. Een tijd van – door stoomtram (1882) en forensisme – opkomst en emancipatie van het katholieke boeren- en weversdorp. Daarna de Basiliek, Sint Janstraditie, ‘Klein Vaticaan’ (de katholieke infrastructuur) en Daphne du Barry’s ‘atletische’ verbeelding van schutspatroon Johannes de Doper.
Langs poffertjeskraam door naar het Hamdorff-appartementencomplex, vernoemd naar visionair , – in 1880 pleitte hij al voor een tramwegverbinding naar Laren -, hotelier, makelaar, wethouder en kunsthandelaar Jan Hamdorff. Ik vertel over de ontdekking van het dorp door de kunstenaars Jozef Israëls, Albert Neuhuys en Anton Mauve. Wijzend naar de stenen Van Wulfenbank lopen we op de Brink door naar Mauvepomp en hoek Kerklaan waar we tegenover de charmante burgemeesterswoning ‘Werk e(n) Rust’, – een geschenk van het kunstenaarsechtpaar Toon en Lena de Jong -, het beeldhouwatelier van Pépé Grégoire bezoeken.
Daarna richting Vlasschuur (Max Liebermann) en Groene Gerritsweg (Piet Mondriaan). Via het authentieke straatje De Pijl kronkelen we rechtsaf tussen Porsche ’s en SUV’s langs Modici (exclusieve mode, nooit uitverkoop!), poelier, groentenjuwelier en bakker naar het Mauvezand waar de meesterschilder ‘en plein air’ de schaapskudde bij een berkenbosje schilderde waar nu de vijver ligt. (Ooit was zijn doek meer waard dan een Rembrandt!).
Na ‘de gesloopte Hut van Mie’ via Grenslaantje richting ‘Sheep coming and Sheep going’, het kombord op de Torenlaan. Even verder atelierwoningen van David Schulman, Co Breman en Gé Röling– de vader van Marthe. Aan de overkant villa ‘Oranjestein’.
Voorbij ‘de Boulevard of Broken dreams’ (Veldweg: roddel!) een blik op André van Duin’s ‘Buurtsuper’. (hoek Oosterend). Daarna Tafelbergweg (landhuis Pruikenburg), Leemzeulder, Montessorischool en Paviljoensweg op zoek naar Wally Moes’ ‘Klein Lindenhof’ aan de Oude Naarderweg naast Piet Mondriaan’s tweede pensionadres ‘De Linden’ ( hij had er drie) en Roosje van Lelyveld’s / Evert Pieters’ ‘Rozenhoeve’.
Op de hoek steken we de Naarderstraat over naar het Rozenlaantje waar ir. Theo van Gogh destijds liefst drie Van Goghs op het toilet had hangen. Door naar het Verlengde Rozenlaantje. Matthijs Vermeulen componeerde er rond de akker zijn 5esymfonie.
Terug naar de Drift waar Elias Stark, de kunstenaar/uitvinder van de tube tandpasta, een wonderlijk huis vanuit Amsterdan naar Laren versleepte. Even voorbij ‘Het Kinderhuisje’ waar Anne Frank overnachtte, linksaf de akker door naar Singer Laren, villa Ariëtte, en het huis van Mauve aan de Naarderstraat. We staan stil bij de 500-jarige Johanneskerk en struikelen op het kruispunt bij ’t Bonte Paard nog net niet over de autospottertjes.
Bol an mensen, wat een wandeling vol verwondering in ons schitterende dorp en dat in nog geen 10.000 passen!
Leo Janssen. foto: Leon Schouten
