24 nov.- Ze had iets kwetsbaars en tegelijkertijd allure, vond ik, toen ik woensdag tijdens de verkiezingsavond thuis voor de televisie Dilan Yesilgöz zag in een live-schakeling met de VVD-bijeenkomst aan de rand van Den Haag.
Nadat prominente liberalen zich na de fataal verlopen exit poll van 21.00 uur stomverbaasd schuil hielden voor enig commentaar, – volgens sommige media was er meteen sprake ‘van een grafstemming met lauwe bitterballen en dood bier’-, gaf de 46-jarige lijsttrekker een uur later vanaf een papiertje en uiterlijk onbewogen, de verkiezingsnederlaag toe.
Van de rap van de tongriem gesneden ‘pitbull op hoge hakken’, zoals de Telegraaf haar tijdens de campagne treffend omschreef, was weinig meer over.
De ambitieuze politica, ooit in 2004 begonnen als gemeenteraadslid in Amsterdam en opgeklommen tot minister van Justitie en Veiligheid, had haar doel – na 13 jaar Rutte- opnieuw de grootste te worden en haar droom de eerste vrouwelijke premier van Nederland te verwezenlijken -zonder persé die kaart te trekken-, desastreus uiteen zien spatten.
Geert Wilders, de man waarvoor ze in augustus de deur wagenwijd open had gezet, had haar verpletterend verslagen met een monsterscore van 35 zetels: een aantal dat ‘s nachts bij het verder tellen’ uitliep tot 37.
Wie had kunnen inschatten dat Wilders’ overwinning zo historisch en zo groot zou zijn! Voor de al 19 jaar zwaarbeveiligde politicus, alsook voor eenieder die thuis aan de buis gekluisterd zat, een bizarre uitslag.
Daags ervoor – de VVD deur weer wat terugdrukkend- had de liberale voorvrouw de radicaal-rechtse voorman met haar, volgens mij, Amsterdamse lef en Ajax bravour nog toegeworpen niet onder hem te dienen als de eenmanspartij van de Limburger de grootste zou worden. En Wilders dus mogelijk premier, omdat hij door zijn gematigde toon de laatste week pittig was gestegen in de peilingen die een nek-aan-nek race te zien gaven tussen VVD, PVV en NSC van Pieter Omtzigt.
De commentatoren waren tijdens en na afloop van de verkiezingsavond in hun kritieken dan ook niet mals over de mislukte VVD campagne en Dilan Yesilgöz.
De deur op een kier tijdens de zomermaanden was een strategische blunder.
Geen betere campagneleider voor de PVV dan de VVD door Wilders salonfähig te maken in de verwachting de grootste te blijven met immigratie -net als de PVV- als speerpunt.
Ook het weer dichtdrukken op het laatste moment van VVD- deur voor Wilders werd haar zwaar aangerekend.
De kritiek op haar werd ook steeds persoonlijker: ze was te onervaren. Met name volgens de mannen van Vandaag Inside. Toen Yesilgöz op televisie haar partijgenoten in de Fokker Terminal vriendelijk dankte voor hun niet aflatende inzet tijdens de campagne, werd dit televisiefragment de volgende dag smadelijk door het drietal besproken. Johan Derksen, het dagelijks galspuwende orakel van SBS6, vond dat bedankje van Dilan ‘allemaal gelul’. ‘Ze heeft net een geweldige klap in haar gezicht gekregen: ‘ Ze is niet meer dan een sprekende pop: alles wordt haar ingefluisterd en ingeseind. ‘Niet rijp genoeg’ , riep een tafelgenoot, ‘Geen statusvrouw,’ onderbrak de ander.’Te weinig vlieguren’.
Je zult het allemaal maar over je heen krijgen na zo’n slopende campagne, dacht ik. Politiek is een hard en meedogenloos vak.
Maar nog geen dag later stond ze vrijdagmorgen al weer fit in het gebouw van de Tweede kamer, waar PVV-senator Gom van Strien aangesteld werd als verkenner voor een eerste fase van de regeringsvorming.
Dilan Yesilgöz had haar conclusie inmiddels getrokken uit het zetelverlies. Met onvervalste bravour stelde ze dat de VVD niet mee ging regeren en sloot ze niet uit dat ze als gedoogpartner een centrumrechts (minderheids) kabinet zou steunen. ‘Ons past na dertien jaar een andere rol. De kiezer heeft gezegd: VVD, sla een rondje over.’
Een bijzonder tactische en slimme move van de liberale voorvrouw, die daarmee de vroegere oppositiepartijen PVV, NSC en BBB hiermee klem zet en dwingt tot een eigen oplossing! Een meesterzet volgens sommigen. Toch jammer dat ze nu nog niet in het Torentje terecht is gekomen. Ik had het al mee willen maken zo’n eerste vrouwelijke premier met allure, bravoure en Amsterdamse lef, al heb ik niet op haar gestemd. Bol an mensen, Laren was de enige plaats in Nederland waar de VVD méér stemmen haalde dan bij de vorige verkiezingen. Larens Behoud deed dan ook niet mee! Goed weekend.
Leo Janssen
Foto: Screenshot NOS
