26 sept.-Vorige week rond de 20ste september was ik druk in de weer om cadeautjes te kopen voor mijn vrouw. Niet echt ingewikkeld, want voor Annemarie hoeft het allemaal niet persé. En toen ik het haar expliciet vroeg wat ze voor haar verjaardag wilde hebben, antwoordde ze:’ Een huishoudtrap’. Niet echt feestelijk.
Dus werd die door mij stante pede aangeschaft en kocht ik voor de feestdag zelf – ze is een leesbeest- een aantal titels bij Annelies Larense Boekhandel, een katoenen pyama met een soort Snoetje erop bij Linique op de Nieuweweg en fleurige blommen bij Walter & Roland om de bijzondere kroondag dit jaar extra te kleuren. Ze was er samen met alle mooie en lieve kaarten, plukbloemen, kalebassen en pompoenen meer dan tevreden mee.
Ik moest denken aan 25 jaar geleden toen een verrassend cadeau voor haar me in de schoot geworpen werd.
Het had te maken met mijn radiowerk eind jaren zestig toen ik naast programma’s als ‘Bosboom & Bekooij’, ‘Coulissen’ en ’n Mondje Frans, het programma ‘Onder de mensen’ produceerde met acteur Kees Brusse. Wekelijks ontvingen we in het schuurtje achter Kees zijn boerderij in Groot Schermer bijzondere karakters: van de man die niet kon ophouden met lachen tot de boer die voor ontspanning luisterde naar het tikken van de klok. Samen gingen we op zoek naar dit soort paradijsvogels. Kees interviewde ze en ik bracht het gesprek dat meestal uitliep terug tot een uur.
Kees had een grote voorliefde voor de Nederlandse Antillen en we kregen het voor elkaar om in de zomer met subsidie van STICUSA een stichting die de culturele betrekkingen tussen Nederland en de Nederlandse Antillen bevorderde, een speciale serie radioprogramma’s op te nemen in de in die tijd nog vrijwel ongerepte Caraïben. Prachtige ontmoetingen op de Bovenwindse- en Benedenwindse eilanden met (culturele) grootheden als o.a. Sonia Garmers, Frank Martinus Arion, Toffie Hofland en Frans Booi.
Vanuit Bonaire vlogen we naar Sint Eustatius waar Kees een missionaris interviewde die het contact met de bevolking nogal verloren was. Bizar. Op Statia, zoals het eiland ook wel genoemd wordt, ontmoette ik bij het uit de 18e eeuw daterende hotel Old Gin House een stel kids die voor een paar dollar een aantal ‘blue beads’ aanboden die ze uit zee hadden opgedoken.
Vijfhoekige azur blauwe kralen. ‘Wie ze vindt’, zegt de legende ‘zal keer op keer naar Statia terugkeren.’ Ze waren destijds, zo leren de naslagwerken, in Amsterdam gemaakt door Venetiaanse glasblazers. Het bestaan ervan gaat terug tot de Gouden eeuw, (als je dat tenminste nog mag zeggen), toen de inmiddels niet geheel onbesproken VOC kralen gebruikte om handel te drijven. Manhattan bijvoorbeeld werd door onze voorvaderen gekocht van de Indianen voor dertig Blue Beads . Op Statia werden ze als betaalmiddel voor tot slaaf gemaakten gebruikt. Na afschaffing van de slavernij gooiden de voormalige tot slaaf gemaakten hun zuur verdiende Blue Beads in het water om hun vrijheid te vieren. Blue Beads zijn de enige artefacten overigens die je van het eiland mee mag nemen, maar dat wist ik toen nog niet.
Ik had er een zevental gekocht voor Annemarie. Bij thuiskomst maakte ze door er wat touw doorheen te rijgen, er zelf een armband van. Jarenlang heeft ze die gedragen totdat de touwtjes versleten waren.
Toen Annemarie vijftig werd, ging ik met de losse kralen richting Lilly Zeligman die op de Torenlaan een juwelierszaakje had, om er een mooi sieraad van te laten maken. Ze adviseerde een halsketting. Van goud, omdat Annemarie tenslotte vijftig werd.
Een paar weken later belde Lilly me op om de ketting te komen bekijken. Het was prachtig geworden met een gouden vijfhoekig slotje: een heel bijzonder cadeau. Het zou Annemarie heel mooi staan. Voordat Lilly het inpakte, haalde ze er een weegschaaltje bij.
Ze legde het sieraad erop en het gewicht was precies 50 gram, Annemarie’s leeftijd.
Bol an mensen, dat is nog eens iets anders dan een huishoudtrap. Goed weekend!
Leo Janssen
