1 mei.- Felle bliksemflitsen en rollende donderslagen trokken afgelopen nacht over de provincie. Enkele huizen werden getroffen door blikseminslagen, waaronder in Nederhorst den Berg, Berkhout en Bussum. Bijzonder aan deze locaties is dat ze niet boven de omgeving uitsteken, wat betekent dat er andere redenen zijn die de bliksem aantrekken. Hoe kan dat?
“Ik werd om 3.10 uur ’s nachts wakker”, vertelt de Hilversumse Eline Wansink. “Een immens kabaal, een soort rollende donder, en ook inslagen. Je hoorde het continu.” De vrouw postte vannacht een bericht op Facebook over het onweer, de reacties stroomden binnen.
Wansink was dus niet de enige die rechtop in bed zat. De bliksem is in ieder geval op drie plekken ingeslagen. In Nederhorst den Berg werden twee huizen getroffen en ook in Bussum en het West-Friese Berkhout was het raak. In alle gevallen zijn er geen gewonden gevallen en was de brand snel onder controle. Maar waarom waren deze huizen de dupe?
Schade aan woningen in Nederhorst den Berg – Foto: Inter Visual Studio / Casper Bunschoten
Die vraag is niet makkelijk te beantwoorden. Er zijn meerdere redenen die een kans op inslag vergroten. Waar we vroeger altijd aan het hoogste punt dachten, laat Ute Ebert van het Centrum Wiskunde en Informatica (CWI) weten dat dit niet zo hoeft te zijn. De rijtjeshuizen in Nederhorst den Berg zijn hier een voorbeeld van. Deze steken niet of nauwelijks boven de omgeving uit.
“Materialen zijn net zo belangrijk als de hoogte”Ute Ebert, Centrum Wiskunde en Informatica (CWI)
“Materialen zijn net zo belangrijk als de hoogte”, vertelt de wiskundige. “Het is mogelijk dat er binnen in het huis geleidende materialen zijn die de bliksem aantrokken, bijvoorbeeld het metaal van de centrale verwarming.”
Huizen met veel geleidende materialen onder het dak, zoals een metalen waterleiding, trekken de bliksem eerder aan. Wanneer de elektrische stroom van de bliksem niet verder geleid kan worden, bijvoorbeeld bij het einde van een leiding, kan het tot verhitting, ontploffing en brand komen. Maar wanneer de stroom door kan vloeien tot in de grond, volgt er geen ontploffing, ondanks de blikseminslag, legt Ebert uit.
Weinig bescherming
Volgens de wiskundige zijn Nederlandse woningen niet goed beschermd tegen blikseminslag, maar dat is geen reden tot zorg. “Met twee tot vier blikseminslagen per vierkante kilometer per jaar, is dat gewoon heel weinig als je het vergelijkt met andere landen.”
Hoe ontstaat onweer?
Onweer ontstaat door snel stijgende en dalende luchtstromingen in grote buienwolken, waarbij ladingsverschillen tussen luchtmassa’s een rol spelen. In deze wolken beweegt warme lucht omhoog en koude lucht omlaag, met snelheden tot 100 kilometer per uur. Tijdens deze stromingen worden elektrisch geladen deeltjes meegevoerd, wat de wolk als een enorme condensator laat opladen. Deze oplading kan leiden tot het ontstaan van grote ‘vonken’, oftewel bliksem.
Bron: NH Gooi
