25 sept.- Het afgelopen weekend was het heerlijk genieten op de zonovergoten akkers bij de Noolseweg in Blaricum. 200 vrijwilligers in klederdracht speelden ‘levende geschiedenis’ op de ‘Dag van het Werkpaard’. Gadegeslagen door een paar duizend bezoekers waaronder vele Laarders. Een kleurrijk feest waarop het boerenleven werd getoond zoals zich dat ruim 100 jaar geleden afspeelde in Blaricum en omliggende dorpen. Een lust voor het (camera) oog.
‘Een levend museum’, sprak vrijwilliger en televisieregisseur Marc Disselhoff die het jaarlijks terugkerend fenomeen ooit nog eens op film wil vastleggen.
‘De van oorsprong Blaricumse boerenbevolking, die het vol enthousiasme organiseert, is een hechte club. Uit traditie komen ze samen, bouwen het evenement met schijnbaar gemak op en ontmantelen het even zo gemakkelijk twee dagen later en ploegen de akkers weer om. Daarom kan het ontstaan.’
Op de ‘Dag van het Werkpaard’ strijden acht teams tegen elkaar voorzien van namen als Laren, Zwanikken, Budje, Otten en Makker uit Eemnes, de latere winnaar. Boeren, boerinnen, knechten en hulp boeren worden beoordeeld op hun behendigheid met paarden en boerenwagens. Vaardigheden als ploegen, dorsen, boomstammen slepen met hindernissen en hooien worden door een jury beoordeeld.
Paul Loman, dit jaar geblesseerd, omdat hij een schroef in zijn voet had gekregen en had verwaarloosd en daarom zijn rechterklomp niet kon dragen, is de grote man achter dit jaarlijks terugkerend spektakel. Het liefst had hij gisteren meegedaan, ‘maar uitleg geven aan het publiek met de microfooon is net zo leuk.’
Paul bedacht de ‘Dag van het Werkpaard’ tijdens de eeuwwisseling toen hij voor een fotosessie een boerenbruiloft moest organiseren met paarden en een tiental boerenwagens. De geboren en getogen Blaricummer, een aannemer met ‘hart voor het boerenbedrijf’, woont nu in Eemnes waar hij meer ruimte heeft voor zijn paarden, die hij ment en waarmee hij vierspanwedstrijden rijdt.
Lopend over het terrein kijk ik mijn ogen uit. Sjieke Blaricumse kinderen die wat onwennig kinderspelen van vroeger uitproberen zoals het lopen op stelten. Ik geniet van de vele ‘tableau vivants’: het destijds door nonnen geleide nonnenschooltje ( met een rol voor de nieuwe burgemeester Barbara de Reijke), een boerenfamilie aan de avonddis, een dorsmachine, bakkers die ter plekke hun brood bakken, een barbier, een hoefsmid, een touwslagerij, lijnen vol wasgoed met lange onderbroeken, een boerenprotest (‘Als de jonge boer wordt vergeten en onze ouders zijn versleten, zitten we straks zonder eten’), oude landbouwtrekkers en vrolijke accordeon muziek van ‘De Drie Hengsten’ met Laarder Leo Vos.
Ik moest denken aan de jaarmarkten zoals die beschreven staan in menig streekroman van Herman de Man of Felix Timmermans. Vooral bij de veilingmeester met hoge hoed die voor de drukbezochte biertent aan het slot van de dag op een boerenkar vol oude meuk naast een western zadel, een antieke stoel, chinees porselein en een boeren tableau van de Blaricumse kunstenares Marja Boot , ook de ongebruikte rechterklomp van Paul Loman veilde voor maar liefst 80 euro en vervolgens de hoedendoos presenteerde waarin op Prinsjesdag het hoofddeksel van kroonprinses Amalia was verpakt: de reden dat iedereen naar prinses Alexia keek, aldus de afslager tot hilariteit van het publiek!
Wat me tussendoor ook nog opviel was hoe de ‘nouveau riche’ zich moeizaam manoeuvreerde op hun te dure gympen door een paar modderige gedeeltes.
Verrassend – ik had het nog nergens gelezen- hoorde ik bij de stand van de erfgooiers dat de Stichting Stad en Lande dit jaar besloten heeft dat de Emile Ludenpenning wordt toegekend aan de ‘Dag van het Werkpaard’. Sinds1982 is de penning voor die persoon of instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van de regionale geschiedenis, het behoud van cultureel en landschappelijk erfgoed en de traditie van de erfgooiers. Achter de prijs zitten gerenommeerde regionale instituten en verenigingen als, de Stichting Tussen Vecht en Eem, de Vereniging van Vrienden van het Gooi, en de Stichting Gooisch Natuurreservaat.
Bol an mensen, gefeliciteerd, de penning is dik verdiend. Het was een topdag gisteren in onze buurgemeente. Chapeau!
Leo Janssen
Foto: Peter van Rietschoten